Gugon Tuhon

Gugon tuhon utawi wonten ing madyaning masyarakat Jawa dipunwastani pepali utawi larangan. Gugon tuhon menika kalebet kapitadosan ingkang sampun wonten saking jaman rumiyin.

Gugon tuhon inggih punika kapitayan utawi kapitadosan marang sawenehing bab utawi perkawis ingkang boten tinemu wonten ing nalar. Tumprapipun tiyang pitados tansah gadhah raos sumelang menawi boten saged nyembadani prekawis ingkang ingkang dipunanggep mbebayani menika.

Asaling tembung gugon tuhon

Gugon asale saking tembung gugu. Menawi tuhon saking tembung tuhu

Jinising Gugon Tuhon

1.   Gugon Tuhon ingkang salugu Inggih menika lare utawi tiyang ingakng dados mangsanipun Bathara kala miturut dongeng inggi menika bocah sukreta. Miturut kapitadosan lare menika saged waluya lan lestari bilih dipunruwat kanthi dipuntanggapaken wayang kanthi lakon Amurwa Kala.

Ingkang kalebet bocah sukreta inggih menika:

·         Bocah Ontang-anting: putranipun namung satunggal, priya.

·         Bocah Untung-unting: putranipun namung satunggal, putri.

·         Bocah Kedhana-kedhini: putra kalih, ingkang sepuh priya lajeng ingkang enem putri.

·         Bocah Kembang sepasang: putra kalih putri sedaya.

·         Bocah Uger-uger lawang: putra kalih ppriya sedaya.

·         Bocah Pancuran kapit sendhang: putra tiga, putri priya putri.

·         Bocah Sendhang kapit pancuran: putra tiga, priya putri priya.

1.   Gugon tuhon wasita sinandhi inggih menika ingkang kalebet pitutur ingkag boten kalairaken kanthi melok. Langkung kathah ngginakaken tembung "boten ilok" ingkang sejatinipun ngemu teges boten becik.

ingkang kalebet gugon tuhon wasita sinandhi inggih menika:

·         Ampun ngidoni sumur mundhak suwing tutukipun.

·         Menawi wewehan dipunjaluk malih gulunipun gondhoken.

·         Boten pareng lenggah wonten bantal mundhak wudunen.

·         Boten pareng dhahar wonten peturon mundhak gudhigen.

1.   Gugon tuhon ingkang kalebet wewaler inggih menika wewaler saking leluhur utawi tiyang ingkang dados cikal bankal wonten panggenan menika. Amargi leluhur wau sampun nate nemu cilaka amargi nindhakaken sawijining bab, lajeng migunakaken wewaler dhumateng anak putunipun supados boten tumut nindhakaken.

Tuladha:

·         Tiyang wonten ing Banyumas boten angsal kesah wonten ing dina Setu paing. Miturut cariyosipun: Sang Adipati ing banyumas manggih cilaka tindakan wonten ing dinten Setu paing. Sang Adipati banjur paring pangandikan maran putra wayah saha para kawulanipun